Saturday, October 03, 2015

Kiliting Bakya

Chuva Choo Choo, the Musical

Produksyon: Stages
Libretto at Direksyon: George de Jesus III
Musika: Vehnee Saturno (na may karagdagang titik mula kina Doris Saturno at Tito Cayamanda)
Mga Nagsiganap: Joanna Ampil, Morrissette, Ross Pesigan, Edward Benosa, Jojo Riguerra, Via Antonio, Juliene Mendoza, Ron Alfonso at Jay Marquez

Isang linggo matapos mapanood ang Chuva Choo Choo, the Musical kasabay ng isang packed na audience sa bagong bukas na blackbox na theater na Powermac Center - Spotlight sa Circuit sa Makati, hindi ko po rin mapagpasyahan kung ano ang nararapat na adjective para rito. Nagtatalo ang isip ko kung ito ba ay jologs, masa, baduy o bakya. Hindi siguro jologs dahil mother fucker ito ng jejemon. Puwede sigurong masa pero masyadong politically correct at parang iba ang connotation. Baduy, parang masyadong 70’s ang vibe at parang mga sosyal lang ang nagsasabi nito, hindi mula sa mga kasamahan n’ya sa “ibaba”. Bakya siguro ang mas angkop. Puwedeng sabihin ng nasa itaas at puwede ring sabihin ng nasa ibaba (at gitna).

Aminin na natin, hindi sosyal ang mga awit na nilikha ni Vehnee Saturno na nagpasikat sa hindi na mabilang na singer sa bansa (mula kay Sarah Geronimo at Jay-R, hanggang kay Randy Santiago at Ariel Rivera). Bakya crowd ang una at huling target market nito kasehodang ingles-inglesan pa ang lyrics. Ganito rin naman ang mga awit nina Rey Valera at George Canseco noon. ‘Yon nga lang, wala pang masyadong hugot ang pagiging hindi mayaman noon kumpara ngayon. Halimbawa, kahit sa public school ka nag-aaral, mataas pa rin ang kalidad ng edukasyon at kayang makipagsabayan sa private. Ang state of the nation na naabutan ni Vehnee Saturno ay nag-uumpisa nang mag-deteriorate sa kung anuman ang meron tayo ngayon. Ang mga awit n’ya ang opium noong panahong in denial pa tayo sa kung ano ang kasasadlakan ng bansa kahit nangangamoy na ang pagkalugmok.

At biglang merong isang musical na magpapaalala sa atin ng experience ng “in denial” stage na ‘yan. Sustained ang kabakyaan level ng Chuva Choo Choo, the Musical mula sa unang kantang inawit (medley ng “Isang Lahi” at “Mr. Kupido”) na malakas magpahagip ng atmosphere ng mga singing contest noong 80’s. Kung hindi ako nagkakamali, “Isang Lahi” ang winning piece ni Regine Velasquez sa Bagong Kampeon noon. At hindi ito humupa. Ina-absorb mo pa lang, halimbawa, ang pinagdugtong na “Makapiling Ka Sana” at “Nag-iisang Ikaw” ni Louie Heredia, heto at paparating na ang “Sana Kahit Minsan” ni Ariel Rivera (na kahit s’ya mismo ay hindi alam ang dahilan kung bakit shirtless s’ya sa cover ng unang album). Hindi ko na sasabihin pa na kasali rin ang mga awit nina Jessa Zaragoza at Jaya.

Kung meron mang isang nawawala, ito ‘yong “Kahit Konting Awa” ni Nora Aunor para sa “The Flor Contemplacion Story” na alam nating tungkol sa isang OFW na binitay dahil sa akusasyong pagpatay sa kapwa n’ya DH sa Singapore. Hindi ko alam kung saan ito puwedeng isingit. O relevant ba itong isingit sa isang premise na wala namang planong maging seryoso. Ang mga bidang sina Dina (Joanna Ampil) at Darla (Morrssette) ay mag-ate na kinailangang magpanggap na gay bar impersonators bilang pagtakas sa pahapyaw na pagkakasaksi sa isang krimen. Light lang (o sa eksaktong salita ni George de Jesus mismo, “gaguhan”) ang treatment sa buong adventure ng magkapatid kasama ang kinakapatid na si Nenita (Ross Pesigan). Wala itong planong magpakalalim o magpaka-socially relevant. Ni hindi nito nagawang mag-umpisa ng diskurso tungkol sa mga ills ng society, isang dakilang escapist na palabas na wala kang ibang gagawin kundi umupo, manood at palipasin ang weekend na parang wala nang Lunes. Kung puwede nga lang i-require ng Stages na pumunta ang manonood sa kanilang pinaka-tambay o pambahay na OOTD, ginawa na ito.

At lahat ginawa ni George de Jesus na ma-sustain ang gaguhan sa musical. Gamit na gamit ang pagka-Brechtian dito bilang pag-amin ng limitasyon ng buong produksyon (ni wala ito sa kalahati ng pagkagarbo ng ilang lokal na musical). Ang mga lalaking nakasandong itim na tagaayos ng set ay lumalabas din minsan bilang macho dancer at kung anu-ano pa. Natutulog din sila minsan sa kabinet (na bahagi ng malaking arko ng stage design ni Tuxqs Rutaquio) kung saan kinukuha ng cast ang ilang props. At hindi lang limitado sa stage design ang pagbali sa tinatawag na fourth wall. Sa isang pagkakataon, pinansin ni Darla ang areglo ng isang kanta. “Wow, guitars!” Pero kahit na nasa ganitong deliberate na focus ang dula, hindi naman ito nagkulang sa ilang bagay lalo na sa script. Sa isang banda, may maliit na anggulo ito ng Frozen ng Disney (isa pa ring pop culture reference) tungkol sa mag-ate rin na nanlamig sa isa’t isa. Bahagi ng pagyeyelo ng puso ni Dina ang pagdududa sa loyalty ng dating kasintahan na si Tonton (Jojo Riguerra). Ito ring pagdududa na ito ang tuluyang nawala nang marinig ng mga bida ang isang putok ng baril. Maging ‘yong impersonation ay may gustong i-suggest tungkol sa therapy na kailangang pagdaanan ng isang taong nawawala ang pagkatao dahil sa heartbreak. Si Zsazsa (Juliene Mendoza) na may sariling pasan na daigdig sa pagpapaaral sa kapatid na si Zandro (Edward Benosa) ay nagiging “tao” lang sa apat na kanto ng kanyang mina-manage na gay bar.

Masayang mapanood si Joanna Ampil sa isang Wenn Deramas na karakter. Maraming pagkakataon na ang kanyang peg ay ang ilang karakter noon ni Maricel Soriano sa Regal. Minsan ay meron pa rin akong disbelief. Heto ang aking Fantine (sa Les Miserables na napanood ko noong 2015) na bumaba mula langit at punung puno ng wit na gawin ang isang karakter na bumebenta sa panlasa ng nakakaraming Pinoy. Kasama ni Morissette, kailangan lang sigurong pakintabin pa ‘yong baklang karakter nila sa paraang hindi nag-uumapaw o mukhang binabakla lang. Pero sinong magrereklamo sa lahat ng kanilang song number? Ang blending, ang bigayan ng high notes, ang enthusiasm na awitin ang mga awit ni Vehnee Saturno. Gusto ko rin ang kalmadong ilog dito ni Juliene Mendoza (na hindi rin ako makapaniwala minsan na ito ang Romeo na napanood ko sa Romeo at Juliet nila ni Harlene Bautista sa Metropolitan Theater noong late 90’s). Pinapanatili n’yang grounded ang dula. Naka-deliver din si Edward Benosa sa lahat ng hinihinging requirement ng dula sa kanya. Makulit ang mga dance number ni Ross Pesigan at pleaser ang kanyang pagka-flesh out sa karakter. Iniisip ko paminsan-minsan na para sigurong Nar Cabico o Ricci Chan ang hinihinging peg pero binigyan naman n’ya ng sariling dimension si Nenita. Kailangang trabahuhin pa ni Jojo Riguerra ang timing sa comedy at kailangang mapawi n’ya ang pagkakaba ko kapag masyadong mataas ang kanta kahit naitawid naman n’ya lahat. Kamukha ng ibang nanood noong gabing ‘yon, aliw na aliw rin ako sa pitong karakter ni Via Antonio. Ang kanyang solo number na “Dadaanin Ko Na Lang sa Kanta” (na pinasikat ng kiddie group na14K) ay sulit na upang upuan ang iba pa n’yang incarnation (paborito ko ‘yong tomboy na buma-bounce kapag inaasar ang isang impersonator). Kahit na sahog lang sina Ron Alfonso at Jay Marquez dito, nagawa naman nilang maka-contribute sa pagka-solid ng walong bumubuo ng ensemble. Walang koro, walang live band. Walo lang ang kinakailangan na sinahugan ng maayos na blocking upang makarating sa akin ang musika ng isang maestro.

Naalala ko dati ‘yong isang Christmas Party presentation naming mga newbie sa isang multi-national na IT company. Kinuha namin ang plot ng Meteor Garden at ginawang musical gamit ang mga usong kanta noon. Minsan, for the sake na meron lang makanta kahit walang context. Halimbawa, nagutom ang magkakaibigan sa skit at bilang maghahanap ng spaghetti. Dito biglang papasok ang sikat na spaghetti dance ng Sexbomb Dancers noon. Bumenta ang pedestrian humor namin sa crowd ng mga IT consultant. May ganitong pagkakuwela ang kiliting gustong ilatag ng Chuva Choo Choo, the Musical. Sa isang eksena, naalala ni Dina ang kanyang namayapang ama. Umalis s’ya sa kanyang spot at sinalubong ang isang matanda na nagbibihis ng barong na pamburol. Tinulungan ito ni Dina na maikabit ang lahat ng butones. At rumagasa s’ya sa kantang “’Til My Heartaches End” ni Ella Mae Saison nang walang kaabog-abog. Walang busina at hindi s’ya prumeno. Nasa ganitong vision ng pagkabakya ang musical. Huhusgahan ka kung gustung gusto, gusto lang o hindi talaga ang mga awit ni Vehnee Saturno.